Chè Shan Tuyết từ nhiều năm đã được ví như “vàng xanh: của núi rừng Tây Bắc. Nó là sản phẩm được người yêu chè trong và ngoài nước yêu thích. Bởi vì, chè Shan Tuyết sở hữu nhiều giá trị về mặt dinh dưỡng và y học. Hơn nữa, nó là loại “chè sạch” “chè hữu cơ” mà không phải vùng nào cũng có hoặc trồng được.
Chè Shan Tuyết là chè gì?
Chè Shan Tuyết (hay Trà Shan Tuyết) là loại trà có búp to màu trắng xám. Dưới lá trà có phủ một lớp lông tơ mịn, trắng nên người dân gọi là chè Shan tuyết- mang ý nghĩ chè ngậm tuyết nơi núi cao. Chè Shan Tuyết có mùi thơm dịu, nước vàng sánh màu mật ong. Trà được chế biến theo phương pháp thủ công của người dân tộc Mông, Dao.
Đặc điểm của cây chè Shan Tuyết
Cây chè Shan Tuyết là những cây cổ thụ, có sức sống mãnh liệt, có cây 100 năm tuổi, có cây 200, 300 năm tuổi. Thậm chí có cây nghìn tuổi. Vì là cổ thụ nên thân cây rất lớn, to đến vài vòng tay người ôm. Cây chè Shan Tuyết đa phần mọc tự nhiên, được nuôi dưỡng bởi sinh khí trời đất, thiên nhiên hùng vĩ nên cây khỏe mạnh, không cần chăm bón nhiều.
Đặc điểm sinh trưởng của cây chè Shan Tuyết
Cây chè Shan Tuyết sống trên núi cao từ 1000- 2000m so với mặt nước biển, chủ yếu phân bố ở vùng Tây Bắc. Những nơi cây chè Shan Tuyết sinh trưởng thường có sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm cùng điều kiện khí hậu thổ nhưỡng tốt. Cụ thể là những nơi khí hậu quanh năm mát mẻ, có tháng rét đậm, rét hại. Cây canh tác hoàn toàn tự nhiên, không sử dụng bất cứ một hóa chất hay phân bón nào.
Công dụng của chè Shan Tuyết
Lá chè Shan Tuyết tươi có nhiều vitamin, đặc biệt nhiều vitamin C. Chúng có khả năng chống viêm nhiễm, chống oxy hóa tốt. Trong chè còn có chất polyphenol (chất gây ra vị chát đặc trưng của chè). Chất này có tác dụng chống oxy hóa và kháng khuẩn hiệu quả mà không gây hại cho sức khỏe.
Đặc biệt, các nhà khoa học đã tìm thấy trong chè Shan có nhiều Epi Gallp Catechin Galat (viết tắt EGCG) là chất có khả năng chống oxy hóa rất mạnh.Vì thế, uống nước chè Shan tuyết thường xuyên sẽ giúp cơ thể loại bỏ các gốc tự do. Qua đó giúp cơ thể khỏe mạnh, trẻ đẹp vì gốc tự do là nguyên nhân khiến con người mắc bệnh và nhanh già.
Mặt khác, trong lá chè Shan Tuyết còn có 2 chất là theobromin và theophylin. Hai chất này giúp cơ thể bài tiết nhanh các chất độc hại trong đó có caffein. Đó cũng là lý do những người bị say nắng nên uống vài cốc nước chè pha loãng, thêm chút đường, muối để nhanh tỉnh táo, giúp cơ thể đỡ mệt mỏi.
Thêm nữa, chè Shan còn có khả năng làm cho đầu óc minh mẫn, phòng chống bệnh tim mạch, ngăn chặn tổn thương não ở người đột quỵ, chống lú lẫn tuổi già, chống độc và giải độc cho cơ thể, giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư…
Đặc biệt, chè Shan tuyết mọc tự nhiên, không tiếp xúc với phân bón hóa học, hóa chất, thuốc trừ sâu hay diệt cỏ. Vì vậy nó đảm bảo các tiêu chí vệ sinh, chất lượng.
Tìm hiểu một số vùng chè Shan Tuyết ở Việt Nam
- Shan Tuyết Tà Xùa- Sơn La
Chè ở đây mọc hoang dã dọc theo những triền núi và đỉnh núi ở độ cao 1800m của vùng đại ngàn, cách huyện Bắc Yên 14km. Những đồi chè Shan Tuyết ở Tà Xùa cao 2-20m và có một hương vị riêng mà không có cây trà nào ở vùng khác có được. Đó là vị chát rất thanh, dư vị ngọt kéo dài. Có được hương vị này là nhờ có khí hậu 4 mùa trong một ngày, chênh lệch nhiệt độ ngày đêm lớn.
- Trà Shan Tuyết Suối Giàng, Yên Bái
Được mệnh danh là “quê hương, nơi phát tích của cây chè trên thế giới”. Vùng đất này hiện còn lưu giữ rừng trà cổ thụ ở độ cao 1400 m so với mực nước biển, với trên 84.000 gốc với tuổi thọ hàng trăm năm tuổi. Người H’Mong ở đây từ xưa đã trồng trà trong rừng sâu và coi đây như là một thứ cây thuốc, như một tín ngưỡng linh thiêng mà tổ tiên họ truyền lại. Vì vậy ở đây chè Shan Tuyết không hoàn toàn hoang dã. Với khí hậu riêng biệt, có nắng nên tà ở đây có vị chát nhiều hơn, để lại ấn tượng sau khi uống.
- Chè Shan Tuyết Tủa Chùa- Điện Biên
Tủa Chùa là một huyện thuộc tỉnh Điện Biên. Có vị trí địa lý tiếp giáp với tỉnh Lai Châu, Sơn La. Địa hình nơi đây chủ yếu là núi đá, cao 1500m so với mực nước biển. Khí hậu ở đây khắc nghiệt, quanh năm sương mù bao phủ. Nơi đây còn được biết đến với đặc sản chè Shan Tuyết cổ thụ Tủa Chùa.
Chè ở Tủa Chùa cũng giống như chè Shan Tuyết ở nơi khác. Chúng sinh trưởng tự nhiên, tự hấp thụ chất đất, khí trời mà sống. Người dân nơi đây không cần phải chăm bón nhiều, cây chè cứ vậy mà cho ra búp đều đặn. Trà Tủa Chùa ngon vào đợt trà xuân bởi khí hậu lúc này rét đậm, cây chè hấp thụ mọi tinh túy trời đất để sau mỗi đợt rét lại cho búp non mơn mởn, mập mạp.
Chè Tủa Chùa có ba loại: trà ngọt, trà đắng, trà đỏ. Trong đó trà đỏ là loại có hương vị đặc biệt nhất. Loại này được xem là hiếm, lá trà xanh có pha đỏ, khi pha không xanh vàng như hai loại kia nhưng hương vị lại rất thơm.
- Chè Shan Tuyết cổ thụ Cao Bồ- Hà Giang
Cao Bồ là một xã thuộc huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang. Khí hậu nơi đây khắc nghiệt, quanh năm sương mù bao phủ, mây mù, thích hợp cho cây chè Shan Tuyết phát triển. Những cây ở đây có thân to, những cây 100 năm tuổi cao ngang đầu nhiều vô kể. Có những cây cành cao, vươn xa, người hái chè không thể với tới mà phải dùng dao đi rừng phạt cành chè xuống để vặt búp hoặc leo hẳn lên cây. Cũng như những nơi khác, trà Shan ở Cao Bồ rất sạch, không có sự can thiệp của chất hóa học, phân bón nào. Những cây chè nơi đây chắt chiu chất đất thấm hương của trời, trải qua năm tháng tắm mưa, trải gió, dồn hết tinh túy trong từng búp trà non tơ mỡ màng.
- Chè Shan Tuyết Tây Côn Lĩnh
Tây Côn Lĩnh là dãy núi nằm ở phía Tây tỉnh Hà Giang, ở độ cao 2427m trải dài qua hai huyện Hoàng Su Phì và Vị Xuyên. Những cây chè ở đây gắn liền với đồng bào dân tộc Mông và Dao. Những già làng cao tuổi nhất cũng không xác định được cây chè cổ thụ đã có tự bao giờ. Họ chỉ nhớ mình sinh ra đã thấy những cây chè cổ thụ to, cao vút như thế rồi. Những búp chè Shan ở Tây Côn Lĩnh sau khi chế biến trắng muốt, màu nước vàng, trong, nhấp một ngụm ban đầu là vị chát lan tỏa dịu nhẹ. Lúc sau là vị ngọt đọng lại rất sâu trong cổ họng. Vị ngon cứ dai dẳng khó phai.
So sánh chè Shan Tuyết với các loại chè khác:
Điểm khác biệt giữa chè Shan Tuyết cổ thụ với chè thường thể hiện ở những điểm sau:
- Vùng trồng cây chè Shan Tuyết là có sẵn trong tự nhiên, không phải do con người canh tác.
- Chè Shan chỉ có ở những vùng núi cao, có khí hậu và thổ nhưỡng đặc biệt thì chè mới có thể sinh trưởng bình thường và cho chất lượng tốt nhất.
- Thời gian thu hoạch của chè Shan kéo dài đến 3 tháng, dài hơn rất nhiều so với thời gian 15- 20 ngày của chè bình thường.
- Chè vụ Đông và cụ Xuân cho hương tốt nhất, trà vụ Thu cho hương đậm nhất.
- Búp chè cuộn chặt, có lớp tuyết trắng, hình dáng búp sau quá trình chế biến cũng có đặc điểm riêng.
- Khi pha trà, không cần tráng một nước đầu tiên như pha trà bình thường. Vì nguyên liệu làm ra chè có nguồn gốc tự nhiên và không hề sử dụng chất phụ gia trong quá trình sản xuất.
Địa chỉ mua chè Shan Tuyết Suối Giàng?
Nếu bạn đang muốn mua chè Shan Tuyết Suối Giàng chất lượng, giá tốt hãy liên hệ địa chỉ:
Không gian văn hóa Trà Suối Giàng: Thông Pang Cáng, Suối Giàng, Văn Chấn, Yên Bái
Hotline: 0968661610 - 0384629668
Website: https://suoigiangtravel.com
Chưa đi chưa biết, quả thật đặc sản “vàng xanh” này rất thích hợp để sinh trưởng ở vùng núi Tây Bắc. Chả thế mà nó được mệnh danh là đặc sản vùng cao Tây Bắc.
