Trong những năm qua, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, sự giúp đỡ của các Bộ, ngành, Trung ương, ngành y tế trong đó có lĩnh vực dân số và sức khỏe sinh sản, cùng toàn thể nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái đã hết sức cố gắng phấn đấu và kết quả đã đạt được những thành tựu đáng kể. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai chính sách dân số của đồng bào Mông ở Yên Bái vẫn còn gặp nhiều khó khăn.Vậy khó khăn đó là gì?
Đặc điểm kinh tế xã hội, dân số của Yên Bái
Yên Bái là một tỉnh miền núi, có 1 thành phố, 1 thị xã, 7 huyện, 180 xã, phường, thị trấn. Trong đó có 72 xã và 241 thông đặc biệt khó khăn. Tỉnh có 2 huyện vùng cao Trạm Tấu và Mù Căng Chải (đồng bào H’Mông chiếm 80%) nằm trong 62 huyện nghèo, đặc biệt khó khăn của cả nước, tỷ lệ đẻ tại nhà lên tới 80%. Toàn tỉnh có 30 dân tộc anh em sinh sống, tỷ lệ hộ nghèo tương đối cao, đặc biệt là ở đồng bào dân tộc. Trong đó có dân tộc Mông.
Những kết quả đạt được trong công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình của đồng bào Mông ở Yên Bái
Thông qua công tác tuyên truyền, giáo dục, tổ chức các chiến dịch truyền thông lồng ghép với dịch vụ kế hoạch hóa gia đình được duy trì 2 đợt/năm tại các xã khó khăn đã có nhiều tác động đến nhận thức của người dân.Từ đó góp phần quan trong trong thực hiện kế hoạch hóa gia đình tại các địa bàn khó khăn của tỉnh. Mặt khác, tỷ lệ sinh con thứ ba đã giảm xuống, số con trung bình của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cũng đã giảm xuống. Thậm chí, nhiều thôn bản không có người sinh con thứ ba. Điều này góp phần tích cực trong xóa đói giảm nghèo, nâng cao mức sống của đồng bào trong tỉnh.
Sự khó khăn trong thực hiện chính sách dân số của đồng bào Mông, Yên Bái
Do sự khác biệt về văn hóa, phong tục tập quán, tôn giáo và dân trí còn thấp, công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em và kế hoạch hóa gia đình gặp rất nhiều khó khăn. Mặc dù đã có nhiều tiến bộ, đạt nhiều kết quả nhưng vẫn còn những khó khăn sau:
- Sau một giai đoạn duy trì giảm sinh thì đã xuất hiện tăng sinh trở lại, nhiều gia đình sinh con thứ ba. Số con trung bình của phụ nữ trưởng thành cũng đã tăng trở lại. Đây là một áp lực lớn lên quá trình phát triển kinh tế xã hội của tỉnh.
- Tại các xã vùng cao của huyện Mù Căng Chải, Trạm Tấu, Văn Chấn, nơi có đồng bào Mông sinh sống vẫn xuất hiện tình trạng tảo hôn, đẻ nhiều, đẻ dày. Đây cùng là một thách thức lớn cho công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình.
- Tình trạng hôn nhân cận huyết thống dù đã giảm nhiều nhưng vẫn còn.
Một số giải pháp để thực hiện chính sách dân số kế hoạch hóa gia đình ở Yên Bái hiệu quả
- Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của chính quyền các cấp đối với công tác dân số- KHHGĐ để thực hiện tốt công tác này, khắc phục những hạn chế kể trên.
- Tăng cường sự phối hợp giữa các cấp, các ngành và các tổ chức đoàn thể trong việc vận động nhân dân thực hiện công tác dân số.
- Tuyên truyền chính sách, pháp luật về dân số và kế hoạch hóa gia đình cho đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó có dân tộc Mông.
- Xây dựng và nhân bản các sản phẩm truyền thông: tài liệu, video về chính sách dân số kế hoạch hóa gia đình bằng các thứ tiếng dân tộc. Qua xem hình ảnh trực quan và nghe được tiếng nói của dân tộc mình, đồng bào hiểu được cái lợi của việc đẻ ít để nuôi dạy trẻ được tốt hơn.
- Đưa chính sách dân số- KHHGĐ vào hương ước, quy ước thôn, bản để hạn chế sinh con thứ ba trở lên.
- Tuyên truyền, giáo dục các biện pháp phòng tránh thai.
- Xây dựng hệ thống báo cáo viên làm công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình giỏi về chuyên môn và khả năng thuyết trình.
- Có nguồn kinh phí dồi dào để triển khai công tác truyền thông, thực hiện chính sách DS- KHHGĐ.
- Lồng ghép hoạt động truyền thông với cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản cho các xã đặc biệt khó khăn.
- Có chính sách bồi dưỡng, khen thưởng người triệt sản, đặt vòng.
Bằng nhiều giải pháp tháo gỡ những khó khăn một cách đồng bộ, chắc chắn rằng công tác dân số- kế hoạch hóa gia đình của người Mông, Yên Bái sẽ tiếp tục có những bước tiến. Từ đó góp phần ổn định quy mô dân số, tăng tỷ lệ chất lượng dân số trong tỉnh.
Nguồn: Internet
